“Prof. Pablo de la Fuente: Trójmorze może być platformą odstraszającej obrony Europy, jeśli będzie dysponować strategiczną odpowiedzią w postaci rakiet nuklearnych” – powiedział prof. Pablo de la Fuente, ekspert ds. bezpieczeństwa podczas Schuman Trimarium Forum. Wydarzenie odbyło się w Akademii Zamojskiej w dniach 16-19 września.
Anna Wiejak rozmawia z Prof. Pablo de la Fuente. dr Pablo de la Fuente de Pablo prof. KUL Profesor KUL – Katedra Świata Hiszpańskiego, Polityki i Relacji Międzynarodowych Instytut Historii Wydział Nauk Humanistycznych Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Wielka Brytania posiada broń atomową, podobnie zresztą Francja – mówił. W jego ocenie arsenał nuklearny powinien znajdować się w Polsce, co pozwoliłoby temu krajowi prowadzić bardziej niezależną politykę międzynarodową. “Polska przeszłaby wówczas do innej ligi” – skonstatował. “Przyszłością Trójmorza jest energia nuklearna. Jest ona energią tanią a tania energia to klucz do konkurencyjnej gospodarki” – zauważył.
Jeśli chodzi o bieżącą sytuację w Trójmorzu prof. David Reichardt jest optymistą. “Inicjatywa Trójmorza przeżywa trudne chwile. W ciągu ostatnich kilku lat nie widzieliśmy wielkiego wzrostu rozwoju strukturalnego Inicjatywy Trójmorza, choć jak na ironię, doświadczyła ona odrodzenia” – powiedział. W jego ocenie wojna na Ukrainie zmotywowała kraje stowarzyszone w Trójmorzu do większej dbałości o bezpieczeństwo energetyczne oraz o szeroko rozumiane kwestie bezpieczeństwa. “23 kraje Unii Europejskiej są członkami NATO” – przypomniał wskazując, iż nie należy rozdzielać UE od NATO, gdyż w zasadzie to jest to samo. “Myślę, że zachodzi tu sytuacja uzupełniająca, a nie konkurencyjna” – ocenił.
Prof. Zbigniew Krysiak, przewodniczący Rady Programowej Instytutu Myśli Schumana przestrzegał przed powstaniem unijnego superpaństwa. “Superpaństwo doprowadzi do usunięcia instytucji, naszych parlamentów, ale i innych instytucji związanych z naszym funkcjonowaniem” – wyliczał. “Jest to rodzaj komunizmu, który jest najbardziej groźny” – dodał ekonomista.
“Instytucje europejskie odeszły za daleko od poziomu lokalnego. Wszystkie te problemy związane z deficytem demokracji w UE są problemem bardzo długotrwałym” – mówił prof. Andrius Švarplys w kontekście wyzwań, z jakimi musi zmierzyć się region Trójmorza. “Wszystkie układy polityczne, wszystkie systemy polityczne mają ten sam problem: jak głęboko odzwierciedlają lokalne interesy polityczne, interesy społeczne. To klasyczny test demokracji, którego w Unii Europejskiej od początku brakuje – wyjaśniał. “Jeśli Inicjatywa Trójmorza znajdzie formułę odzwierciedlającą i reprezentującą potrzeby krajów uczestniczących, odniesie sukces” – dodał odpowiadając na pytanie, czy Inicjatywa Trójmorza może stać się modelową dla całej Unii Europejskiej.
Z kolei prof. Tomasz Grzegorz Grosse alarmował, że w Europie mamy do czynienia z wykorzenianiem tradycyjnych, chrześcijańskich wartości i narzucaniem lewicowej, komunistycznej ideologii mającej na celu stworzenie nowego projektu europejskiego i nowej europejskiej tożsamości. “Prowadzi to do wielu destabilizacji i powoduje wiele problemów. Bardzo trudno jest stworzyć naród europejski wokół wartości lewicowych, liberalnych i jednocześnie usunąć wartości tradycyjne” – stwierdził. “Masowy napływ imigrantów był postrzegany przez elity europejskie jako sposób na utworzenie nowego narodu europejskiego” – dodał zwracając uwagę, że kolejnym – obok polityki migracyjnej – europejskim projektem prowadzącym do katastrofy jest wprowadzenie wspólnej waluty. “Po przeczytaniu raportu Draghiego jestem pewien, że unijna polityka dekarbonizacyjna również prowadzi do katastrofy” – zauważył. “Schuman na początku integracji zaproponował zupełnie inny model: bardziej zdecentralizowany, bardziej związany z pomocniczością, oparty na strukturach narodowych, a nie superpaństwowych” – podsumował. W jego ocenie państwa Trójmorza powinny wzmacniać współpracę i integrację regionalną w taki sposób, jaki został zaprezentowany przez Schumana.
Cyberbezpieczeństwo
Odnosząc się do kwestii AI i tworzonych obecnie regulacji Krzysztof Malczewski jako największe wyzwanie wskazywał kwestię cyberbezpieczeństwa, w szczególności w obliczu agresji Rosji, która dokonuje ataków hakerskich, prowadzi dezinformację i posługuje się propagandą. “Agresja Rosji na Ukrainę wywołała intensywną dyskusję na ten temat, jak poprawić cyberbezpieczeństwo, jak można wykorzystać sztuczną inteligencję w tej kwestii” – mówił. Jednocześnie uwrażliwiał na zagrożenia związane z rozwojem sztucznej inteligencji, która już teraz stanowi niemałe wyzwanie dla służb specjalnych, ponieważ jest w stanie wygenerować fikcyjne obrazy, które ze względu na ich jakość można uznać za rzeczywiste. “Prawo powinno być dostosowane do zmian, które obecnie obserwujemy” – ocenił. “Cyberbezpieczeństwo powinno być najwyższym priorytetem” – skonstatował Malczewski.
Krzysztof Malczewski wskazywał, że uczelnie Trójmorza powinny współpracować, aby wypracowywać nowe technologie i infrastrukturę 5G, ponieważ liczba przesyłanych danych zwiększa się z roku na rok coraz bardziej.
Schuman Trimarium Forum już po raz trzeci stanowiło okazję do otwartej, ale życzliwej dyskusji z udziałem autorytetów z wielu dziedzin życia społecznego, ekonomicznego, kulturalnego, artystycznego, wojskowego oraz innych. Celem Schuman Trimarium Forum jest rozwijanie nie tylko współpracy ekspertów, ale również współpracy biznesowej i budowania relacji wśród młodego pokolenia z regionu Trójmorza. W radzie programowej STF są wybitni eksperci m.in. prof. Przemysław Czarnek, a także Pani Beata Daszyńska-Muzyczka, która jest Ambasadorem – specjalnym przedstawicielem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej do spraw Inicjatywy Trójmorza.
Anna Wiejak
Artykuł ukazał się w październikowym numerze Schuman Optics Magazine